YORUMLARIM:
Shakespeare’in ünlü tiyatro oyunlarından olan eserde, antik Yunan’da geçen bir aşk hikayesi konu edilmektedir.
Ana karakterler, Lysander, Demetrius, Hermia ve Helena’nın diyalogları üzerinden ilerleyen olay örgüsünde, Lysander ile Helena birbirlerini sevmekte ancak Helena’nın babası bu evliliğe onay vermeyip kızını Demetrius ile evlendirmek istemektedir. Hermia ise, Lysander’e aşık olmasına karşın sevgisinin karşılığını Demetrius’un Helena’dan alamadığı gibi bulamamaktadır.
Günümüzdeki Türk dizilerinde görülen aşk sarmalının insan üstü olaylar ile bezenerek komedi unsuruna büründürüldüğü oyunda, dönemin komedi anlayışına nazaran günümüzdeki unsurların oldukça değiştiği açıkça fark edilmektedir.
Lysander ve Helena, Atina’ya kaçarken yakın arkadaşları ve aşıkları Demetrius ile Hermia onlarla birlikte gider. Demetrius ve Lysander’in arasındaki Helena mücadelesine Demetrius kimi zaman etik dışı yöntemlerle müdahale ederek Helena’yı Lysander’den uzaklaştırmaya çalışmaktadır. Oyun içinde, tiyatro çalışmaları da bulunduğundan kimi zaman okuyucu için hangi sahnenin olay örgüsüne ait olduğu hangi sahnenin ise, tiyatro oyununda sergilenmesi konu edilen sahne olduğu karışabilmektedir.
Oyun içeriğinde perilerin ve insan üstü varlıkların olması sebebiyle, en son Puck isimli karakterin yaşananlara ilişkin kapanış repliği eserin genel havasını özetlemektedir. Periler, aşıkların zihinlerini bulandırarak onlara rüyalarını gerçek gibi gösterip sevdiklerine kavuşmalarını sağlamaya çalışmaktadır. Ancak karakterler, bu duruma ilişkin bir hissiyatla durumlarında anormallik olduğunu fark etmişler fakat bunu anlamlandıramamışlardır.
Eserde, genel olarak tiyatro oyunlarında gözlemlenen toplumsal değerlere burada yer verilmemiştir. Karmaşık bir aşk hikayesinin konu edildiği eser, tiyatro oyunlarına ve romantizm akımına meraklı olan okuyucular için incelenmesi gereken kitaplardandır.
ALINTILAR(*):
Aşk tüm çirkin ve düşük özellikleri, güzel ve yüksek özellikler olarak değiştirmektedir.
Aşkın aklı yargılama özelliğinden yoksundur. Bu şekilde gözleri olmayan aşk, aceleyle sevdiğine doğru kanatlanır.
Tehditlerinin etkisi en az onun zayıf rüyaları kadardır.
Puck “Bu hayallerin gerçek olduğunu düşündüğünüzde zaten bizi eleştirmenize gerek kalmayacaktır. Ve bu aşk oyunu aslında bir rüyadan başka bir şey değildir. Leydiler ve beyefendiler lütfen bizi yanlış anlamayın. Sizler bizi affederseniz her şeyi düzene sokarız. Bendeniz açık yürekli Puck, belki sizin keskin eleştirilerinizden kaçabilecek kadar şanslıdır; ama eğer şansı yoksa o zaman bana yalancı demenizi kabul etmem gerekecektir.”
DEĞERLENDİRMELERİM:
Konu: Antik Yunan’da geçen bir aşk hikayesi konu edilmektedir.
Üslup: Eser, tiyatro oyunu olarak kaleme alınmış olsa da, diyaloglardaki sözcük ve cümle yapıları basit ve anlaşılabilir mahiyettedir. Ancak, olayların aktarımı ve olay örgüsünde bazen kopukluğa sebep olabilecek geçişlerin olduğunun ifade edilmesi gerekmektedir.
Özgünlük: Eser, yazıldığı döneme göre hem bir aşk hikayesini hem de insanüstü varlıkları konu etse de, özgünlük unsuru bakımından dikkat çekmek üzere hazırlanmadığı anlaşılmaktadır.
Karakter: Eserde, 4 ana karakterin yanında yan karakterler ve yardımcı karakterler oldukça fazladır. Özellikle yardımcı karakterlerin eserde bir dekor olarak kullanılmaktan daha fazlasını yapmadıkları aşikardır. Dolayısıyla daha az karakter ile daha etkileyici bir olay örgüsünün oluşturulması, eserin okuyucu tarafından daha rahat takip edilebilmesini sağlayabilecek unsurlardan birisi olarak telakki edilebilir.
Akıcılık: Üslup ve karakter kriterlerindeki hususlar dikkate alındığında eserin, akıcı bir dil ile yazıldığı görülse de, sürükleyici bir eser olmadığı aşikardır.
Genel: Yukarıda belirtilen kriterler uyarınca 10 üzerinden gerçekleştirilen değerlendirmede:
Konu: 7,5
Üslup: 7
Özgünlük: 5
Karakter: 6
Akıcılık: 7,5
puanlarını alan eserin genel ortalaması 6,6 puandır. Eser 7 barajına yaklaşan tiyatro eserlerinden birisi olarak, özellikle karmaşık aşk hikayelerine meraklı tiyatro severler için incelenmesi tavsiye edilen kitaplardandır.
(*) : Alıntılar başlığındaki bütün kısımlar:
BİR YAZ GECESİ RÜYASI
Yazar: William Shakespeare
Yayınevi: Olympia Yayıncılık
Baskı: 1. Baskı
kapakta kullanılan fotoğraftaki kitaptan alıntı olarak kullanılmıştır.
Comentários